Actueel 3D-basisbestand van heel Nederland beschikbaar

Het Kadaster stelt een actueel 3D-basisbestand van heel Nederland beschikbaar als open data via https://www.pdok.nl/3d%20basisvoorziening. Het bestand is gebaseerd op topografie uit de Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT), de gebouwen uit de Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG), en volledig automatisch hoogte gegenereerd uit luchtfotobeelden en het Actueel Hoogtebestand Nederland. Deze eerste versie van dit landelijk uniform 3D-basisbestand stelt de gebruiker in staat dit toe te passen in haar eigen processen. We zijn benieuwd naar de gebruikerservaringen, en de mogelijke onvolkomenheden om het bestand te verbeteren. Het bestand wordt jaarlijks geactualiseerd.

Gebruik voor verschillende doeleinden

Het 3D-basisbestand kan toegepast worden voor verschillende doeleinden. Denk hierbij aan het maken van 3D-visualisaties, het uitvoeren van analyses van geluidsmodellen, schaduwanalyse, analyse van zonnepotentie en afwateringsberekeningen. Ook is het een belangrijke basis voor gemeenten bij de planvorming en uitvoering van projecten in het kader van de nieuwe Omgevingswet. De gemaakte plannen kunnen worden getoetst met behulp van het virtuele 3D-model. In de communicatie met burgers over de impact van de gemaakte plannen op de omgeving is het een waardevol visueel hulpmiddel.

Nederland in 3D is gerealiseerd door het Kadaster in samenwerking met het ministerie van BZK en de Technische Universiteit Delft.

3 likes

Dag @Rob,

Een hoop tegels leveren een corrupte zip op, bijvoorbeeld 30HZ1. https://download.pdok.nl/kadaster/basisvoorziening-3d/v1_0/2018/volledig/30hz1.volledig.zip

Ik heb nog geen gebruikerservaringen te delen maar wel wat vragen en opmerkingen :slight_smile:

  • Het bestand wordt jaarlijks bijgehouden, dus de gebruikte BGT en BAG is niet heel recent. Als hoogtebron wordt 2018 aangehouden.
  • De data wordt aangeboden in downloadbare tegels die uitgepakt tussen de 1GB en 4GB per stuk zijn. Je zou voor een gebied zomaar 4 tegels nodig hebben en dat kan oplopen tot 16GB aan data.
  • CityJSON, waar kan dat eenvoudig mee worden gelezen? QGIS kent het niet en ook Autodesk InfraWorks herkent het niet.

Op zich lijkt het me een interessante bron voor onze gebruikers, hoewel het niet erg actueel is en de data niet heel eenvoudig is te verwerken. Is het mogelijk om aan te geven wat voor soort software hiervoor geschikt is? En zijn er gebruikers die hier mooie toepassingen van kunnen laten zien?

Zie deze site voor software pakketten die het natively ondersteuenen of via een plugin (zoals QGIS): Software | CityJSON

1 like

Mooie aanvulling. Ik heb de plugin voor QGIS gedownload maar de JSON bestanden zijn zo groot dat ze niet echt te verwerken zijn.

1 like

Alle corrupte zips zijn inmiddels vervangen.

Voor efficiënt offline gebruik zouden de tegels inderdaad veel kleiner mogen. Maak het Lean en sneller voor gebruikers! Misschien een grid onderverdeleing in de tegels. Nog mooier zou zijn een als je als gebruiker een gebied zou kunnen selecteren zoals met de BGT viewer nu kan.

1 like

Opknippen is vrij makkelijk (maar wel zwaar en duurt lang) met “cjio”.

Ik gebruik dit om de grond weg te halen:

cjio "je-tegel-id.json" subset --cotype LandUse --exclude subset --cotype PlantCover --exclude subset --cotype TINRelief --exclude save "je-tegel-id-no-TIN.json"

Daarmee gaat een landelijke tegel van 1.3gb naar ongeveer 15mb.
Er zijn ook functies om te clippen met een bounding box.

2 likes

Tegel 38fn1 heb ik inmiddels via de QGIS plugin ingelezen. Dit kost zeker een half uur (niet bijgehouden, liet het op de achtergrond draaien). En dat op een snelle computer.

Wageningen ligt op 4 tegels, dus dat ga ik nu nog maar even niet uitproberen. De tegels zullen echt kleiner moeten wil je gebruikers tegemoetkomen…

@David, voor een standaard gebruiker is dit opknippen geen doen. Ik neem aan dat dit een linux commandline is?

Werkt ook op Windows. Het is een python package met een command line interface.
Activeer een python virtual environment (met anaconda is dat niet moeilijk) en run:
python -m pip install cjio

Of dat te doen is voor een standaard gebruiker hang volledig af van jouw definitie van standaard gebruiker.
Casual gebruiker van GIS software pakketten, misschien niet. Ik heb me er nog niet erg in verdiept maar ik zag niet de meerwaarde van het inladen in QGIS. Volgens mij slaat QGIS alle geometrie plat en de attributen zijn niet uniek voor deze dataset.

Mijns inzien is dit meer bedoelt als basis laag waar ontwikkelaars hun 3D visualisaties van context mee kunnen voorzien.

Bedankt! 30gz1 is nu inderdaad ook in orde.

Ik heb m.o.m. dezelfde ervaring.
Ik dacht met 36hn2 een echt kleine tile (> 99% water) te hebben, maar zelfs daar is QGIS nu al 20 minuten op aan het ‘rekenen’.
Conversie naar CityGML ging wèl. dat leverde een bestand op van 68 kb.
Mijn eennakleinste tile (30dz1) was echter al te groot om (d.m.v. citygml-tools-1.4.0) te converteren. Dat leverde een Java out of memory error op na meer dan een half uur.
Zoals de vlag er nu bij hangt kan ik er nog niet zo veel mee.

Eén simpel advies m.b.t. de grootte van de bestanden:
Het zou al ettelijke tientallen procenten schelen als alle coördinaten er met maar 2 cijfers achter de komma in zouden staan.
Nu zijn het er vaak 9 en voor de z-coördinaten zelfs nog meer.

Dat viel me laatste ook op. Ik dacht dat AHN een nauwkeurigheid kon ‘garanderen’ van ca 3 cm. Het heeft toch helemaal geen zin om ubehaupt achter de comma te verwerken. Benieuwd naar de rede hiervoor.

Zelfde ervaringen als hierboven. Mooi dat een dergelijke set beschikbaar wordt gesteld, maar op dit moment zijn de tiles te groot om even wat mee te experimenteren. Dat zal de adoptie niet ten goede komen. Geprobeerd met QGIS, Blender en ninja. Zelfs het inspecteren van de json met een editor (bijvoorbeeld Sublime) is praktisch al niet te doen. Kleinere files zou denk ik al veel schelen.

Edit: op tweakers staan ook nog een hoop ervaringen in de reacties Het Kadaster stelt 3d-bestand van Nederland beschikbaar als open data - IT Pro - Nieuws - Tweakers

Wanneer we de bestaande tiles nog een keer gaan halveren komt er ook meer overlap. We gaan zeker nog kijken of we dit kunnen verbeteren.
We verwachten nog wel een kleine verbetering te kunnen doorvoeren door het aantal witregels te verkleinen. Hiermee zou het bestand zo’n 20% kleiner worden. Wat de gevolgen zijn voor het inladen moet dan nog getest worden.

De afronding van decimalen kunnen we helaas niet zonder meer aanpassen. De software doet een match op basis van de huidige hoeveelheid decimalen. Een verkeerde aanpassing kan grote gevolgen hebben.

Blender en Ninja zijn wel de programma’s die gebruikt kunnen worden voor het inladen en tonen van de 3D bestanden.

Ook ik heb uitdagingen het 3D Basisbestand Volledig te kunnen verwerken, maar dat moet uiteindelijk wel lukken.

Andere vraag: Wanneer wordt het 3D Basisbestand Gebouwen gepubliceerd?

Ik heb net in Qgis blad 37hn2 met de plugin “CityJSON Loader” v.0.6.2 ingelezen. Ik krijg hierbij 7 (objecttype) virtuele lagen. Heeft er iemand al ervaring om deze virtuele lagen op te slaan in een dusdanig formaat dat ArcGIS Pro deze zonder (weer een conversie) problemen kan lezen? Mijn doel is om dit uiteindelijk te ontsluiten naar een scene layer in de cloud van Esri.

De laatste weken is er veel 3d-functionaliteit aan QGIS toegevoegd, waaronder het exporteren van een 3d-scene naar .obj formaat. Geen idee wat “de cloud van Esri” voor 3d-formaten kan lezen/importeren maar misschien biedt dit uitkomst?

Om deze nieuwe functionaliteit nu al te gebruiken moet je de “nightly” versie van QGIS (3.15) downloaden en installeren, of zelf de broncode compileren. Of wachten op de normale 3.16 versie die in november uitkomt.

https://qgis.org/nl/site/forusers/alldownloads.html

Wat heb je precies voor ogen om te ontsluiten? Alleen dat specifieke kaartblad, of uiteindelijk ook meer? Wij hebben zelf al workflows gemaakt om de data als scene te publiceren, dat hebben we voor een proefgebied van 4 kaartbladen rond Apeldoorn gedaan. Daarbij hebben we voor terrein twee opties bekeken om het om te zetten naar een mesh en als multipatch. Beide functioneren goed, beide wat voor- en nadelen.
Gezien de ervaringen rond CityJSON die we ook op o.a. dit forum lezen qua omvang, opknippen etc, zijn we aan het verkennen of we voor ArcGIS-toepassingen kunnen voorzien in een downloadvoorziening die het in fgdb-formaat aanbiedt. Dan kan je elk kaartblad als fgdb downloaden en direct met de workflows die we beschrijven de publicatie als webscene doen. Zou je daar bij geholpen zijn? Technisch hebben we de componenten, alleen kwestie nu van zien of het de moeite waard is of er genoeg mensen mee geholpen zijn als we fgdb’s ter download aanbieden. Het zou helpen om wat context te krijgen over wat je gewenste eindproduct is / doelgroep?