Gebruik BGT (onbegroeid terrein) om te bepalen of punt in tuin ligt

Edit: 27-09-2023; probleem en doel wat meer uitgelegd.

Beste allen,

Ik heb een soortgelijke vraag als die hier gesteld was: https://geoforum.nl/t/openbare-wegen-en-stoepen-data-uit-pdok/7484. In de gelinkte post werd vermeld dat de ‘onbegroeide terreindelen’ met als fysiek voorkomen ‘erf’ in de Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT) te gebruiken zijn.

Mijn probleem en doel
Ik heb een dataset met xy-punten waarvan ik graag wil weten of deze in een tuin vallen. De dataset bevat waarnemingen van planten door heel Nederland; hier zitten ook waarnemingen bij van planten die we willen bestrijden. De punten worden eerst gecheckt of ze in een natuurgebied vallen. Daarnaast halen we ook alle punten eruit met een innauwkeurigheid van 25m of hoger. De overgebleven punten moeten vervolgens worden gecheckt of ze binnen een openbare ruimte vallen, zodat de betreffende gemeente deze verder kan oppakken. Vandaar dat ik plantwaarnemingen in tuinen (e.g. waar de gemeente niks mee kan) eruit wil filteren. We moeten natuurlijk ook met andere zaken rekeningen houden, maar tuin-waarnemingen is het grootste probleem in deze dataset. We sturen meldingen uit naar de betreffende gemeenten om de paar werken en weten vooraf dus niet waar waarnemingen worden gedaan en in welke gemeenten deze vallen.

Beoogde aanpak
Het lijkt me dus dat ik een WFS-bestand nodig heb om dit voor elkaar te krijgen (dmv een spatial join of iets dergelijks). Mijn eerste gedachte ging uit naar BGT, maar die is niet beschikbaar als WFS. Ik voer mijn analyses uit in R, dus ik zoek een oplossing waarbij ik R kan blijven gebruiken.

Alternative oplossing tot zover
Als alternatief maak ik nu gebruik van reverse-geocoding om te bepalen hoe ver een punt van een adres ligt. Ik houd dan een grens van 20 m aan om te bepalen om een punt in tuin ligt. Dit is natuurlijk niet ideaal omdat de meldingen die aan de straat of op een pleintje worden gedaan, nu vaak niet worden meegenomen. Dit wil ik graag verbeteren en ik hoop dat te kunnen doen met de beschikbare data in PDOK om te bepalen of een punt in een tuin valt.

Alvast bedankt!

ik weet niet wat je doel is met de bepaling of een punt in tuin ligt. Maar denk hierom:

  1. schuren die gefundeerd zijn, zijn als pand afgebakend in de BAG en BGT. Deze staan weliswaar “in” de tuin, maar zijn niet als “onbegroeid terrein: erf” afgebakend (maar als pand).

  2. het groen rondom appartementencomplexen zijn vaak als begroeidterreindeel: gras afgebakend en niet als erf (tuin voor je toepassing). Weet niet of dit een probleem is voor je toepassing?

Wil je weten hoe ver en punt van een adres ligt, gebruik dan de verblijfsobject-punten uit de BAG en doe een nearest-neighbour analyse.

1 like

Bedankt voor je reactie Thomas. Ik heb mijn probleem en vraag wat meer uitgelegd. Je 1ste punt zal geen probleem vormen voor mij. Je 2e punt kan wel een probleem zijn, maar tot zover blijkt dat dat soort waarnemingen maar een heel klein aandeel betreft.

Da’s een interessante casus. Vraag: als je dit voor een gemeente doet, waarom draai je de vraag niet om? Vraag aan die gemeente of ze jou de openbare ruimte kunnen aanleveren (dat zouden ze moeten kunnen doen!), en dan kun je de punten die daarbinnen liggen ophalen.

Alternatief is vanuit de kadastrale kaart alle percelen waarbinnen een openbare ruimtenaam ligt ophalen, en al je punten die binnen die percelen liggen kunnen dan door de gemeente aangepakt worden. Deze actie word nog makkelijker als je voor de gemeente bezig bent, want met een eigenaren-kaart weet je exact om welke percelen het gaat. En de gemeente zou een eigenaren-kaart moeten hebben/kunnen aanvragen.

Het begrip “tuin” is voor deze analyse wat te generiek denk ik, dus daar ga je mee in de problemen komen. De afstand tussen een VBO-punt en 1 van je waarnemingen is al helemaal tricky, want bij een hoekhuis waar een stukje openbaar groen tegen de zijmuur aan ligt, is de afstand van jouw waarneming tot het VBO-punt al gauw minder dan je tolerantie - terwijl het wel openbaar groen kan zijn. Ik zou dus niet focussen op tuin, maar op kadastraal perceel - want daaraan kun je afleiden of iets openbare ruimte is of niet.

1 like

Bedankt voor je reactie! Ik heb even toegevoegd dat het op waarnemingen door heel Nederland gaat en dus niet voor een specifieke gemeente. We versturen deze meldingen om de paar weken en dat maakt het wat lastiger; we weten dus niet waar waarnemingen worden gedaan en in welke gemeente deze vallen.
Mijn idee was dus om per punt te kijken waar dit ergens valt. Vooraf de gehele dataset met openbare ruimtes opvragen lijkt me dan niet zo handig. Of zie ik dit verkeerd? Zo ja, zou je dan wat meer uitleg kunnen geven over hoe ik het kan aanpakken?

Welke nauwkeurigheid hebben die waarnemingen? Van met een telefoon bepaalde gps-posities in een tuin lijkt al snel de helft buiten die tuin te vallen door de onnauwkeurigheid van de plaatsbepaling…

2 likes

OK, dat is inderdaad een ander verhaal. Nee, het is niet echt handig om bij alle 342 gemeenten aan te gaan kloppen. Maar je hele vraag word daarmee ook ingewikkelder. Want wat doe je in buitengebieden? Veluwe? Natuurgebieden? Agrarische gebieden?

Dat ter overweging gezegd hebbende: ik zou vanuit de kadastrale kaart de percelen er uit filteren die een openbare ruimtenaam in zich hebben. Da’s geen garantie, maar voor het overgrote deel zul je redelijk goed zitten. Eventueel kun je nog ter controle de NWB er overheen leggen, die kun je filteren op beheerder. Dan heb je naar schatting zo’n 80% van de openbare ruimte wel te pakken. Het word dan alleen wel lastig bij openbare ruimtes die van derden zijn, voorbeeldje is bijvoorbeeld de campus van de de Universiteit van Wageningen. Dan maak je gebruik van landelijke datasets in ieder geval, die consistent zijn over heel NL. Je zou namelijk ook nog uit de bestemmingsplannen de (enkel-)bestemming Verkeer kunnen halen, maar dan loop je tegen het feit aan dat niet alle bestemmingsplannen overal volledig digitaal zijn (er zijn nog plekken waar het vigerende bestemmingsplan alleen in een PDF in te zien is - en dat is in deze niet handig).

En Jochem’s opmerking is ook zeer relevant. Zeker in stedelijke omgevingen verspringt de plaatsbepaling nogal eens door reflectie van de signalen, dus dan sta je ineens aan de andere kant van de straat volgens je telefoon, terwijl diezelfde telefoon wel een nauwkeurigheid van 4m of zo aangeeft. Heb ik nog wel ergens een voorbeeldje van liggen als het goed is, en dat was niet eens met een telefoon maar met een Garmin handheld (dus een betere antenne, daar heb ik dat ding ooit op uitgezocht) waar ik langs een sporthal loop met metalen dak- en wandbedkleding…

2 likes

Bedankt voor de reacties en suggesties.

Van alle waarnemingen wordt eerst gekeken of deze binnen de grenzen van een natuurterrein vallen (denk aan Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten, Landschappen). Zo ja, dan worden die punten apart gehouden en naar de desbetreffende terreinbeheerders gestuurd.
Vervolgens kijken we naar de nauwkeurigheid van de punten; deze informatie wordt meegegeven. Alle punten met een nauwkeurigheid van 25m of kleiner worden meegenomen voor de verdere analyse. Het kan natuurlijk zijn dat een punt nog steeds binnen of buiten een tuin valt zelfs met een hele hoge precisie, maar dat is niet iets wat we kunnen aanpassen.
Soms hebben we juist extra informatie nodig van de gemeente. Zo had ik laatst een waarneming dat binnen de grenzen viel van een Waterschap, maar blijkbaar werd het beheer uitgevoerd door de Gemeente. Zo zal het ook wel eens voorkomen dat de meldingen worden gedaan op het terrein van een campus of terrein van een woningstichting. Het blijft altijd bij benadering, maar streven natuurlijk naar een zo zuiver mogelijke dataset om het handwerk tot een minimum te beperken.

Zou je wat meer kunnen toelichten wat je bedoelt met “vanuit de kadastrale kaart de percelen er uit filteren die een openbare ruimtenaam in zich hebben”? Dit volg ik niet helemaal. Doe je dit voor ieder punt of haal je de gehele set van heel Nederland op?

Ik denk dat Jager bedoeld dat er in de BGT een object ORL “Openbare ruimte label” zit. Een punt-object met de straatnaam (De aard van de als zodanig benoemde OPENBARE RUIMTE.)

Als je dat punt vervolgens koppelt aan een perceel aan de Kadastrale Kaart heb je de openbare ruimte te pakken. Het waarnemingspunt ligt dan wel, of niet in een openbare ruimte (met Label) of tuin (zonder Label).

1 like

Ik dacht dat het niet mogelijk was om spatial joins te doen met BGT omdat die niet beschikbaar zijn als WFS-laag. In de PDOK-viewer zie ik bij de BGT geen kolom met ORL of Openbare ruimte label. Kun je het met een voorbeeldje uitleggen of verwijzen naar documentatie waar het in meer detail wordt uitgelegd? Bijvoorbeeld voor punt X=24170, Y=396862. Of ben ik nu hele domme vragen aan het stellen?

Ik zou zelf heel nl, of althans die delen van de kadastrale kaart waar je mee aan de slag wil (dus uitgezonderd de TBO-gebieden) downloaden. Maar je zou ook de WFS kunnen gebruiken. Er is voor de kadastrale kaart een download-optie. In de Digitale Kadastrale Kaart (DKK) zit al een subset van de BGT openbare ruimtenamen, dus die hoef je niet speciaal op te halen. Kan wel, je kunt de BGT downloaden, maar da’s nogal een bak data. Daarom zou ik zou dus alleen de DKK gebruiken, daar zit al alles in wat je (naar mijn mening althans) nodig hebt.
Als je dan elk perceel waarbinnen een dergelijk punt valt er uit haalt, heb je een subset aan percelen die redelijk betrouwbaar de grenzen van openbaar terrein aangeven (de rest van de percelen kun je dan grotendeels negeren, waardoor je dataset wat kleiner en dus hanteerbaarder word).

Je kunt SBB’s beheersgrenzen vrij eenvoudig ophalen, die van ons kun je als WFS binnen halen, van de Landschappen verschilt het nogal - daar zul je even naar moeten zoeken (zo’n 12 keer schat ik :wink: ). En vergeet ook niet de Bosgroepen, PWN, en zo zijn er nog een paar grote TBO’s die nog wel eens over het hoofd gezien worden.

Edit:

De enige domme vraag is de vraag die je niet stelt, dus nee, zeker niet :wink:

Niet met de webservices, nee. Maar je kunt de BGT wel downloaden, en dan zou je er mee kunnen werken. Gelukkig hoeft dat niet, want het Kadaster heeft dat al voor je gedaan. Zelf zou ik er de NWB, het wegenbestand, ook nog bij pakken voor wat extra controle en mogelijke missers: de punten in de DKK worden kartografisch neergezet, dus daar kan nog wat ruis in zitten. Met het NWB er bij vang je dat grotendeels af, hoewel het NWB ook niet perfect is.

1 like

Klopt, maar de relevante heeft het Kadaster al in de DKK gestopt - dat scheelt dus een bak werk.

1 like

Wellicht is het goed om te weten dat R ook vanuit QGIS aan te sturen is. Zo kun je wellicht de delen van de analyse die makkelijker in een GIS gaan daarin doen (een soort voorwas).

1 like

Bedankt voor de uitleg Jager!
Het is me ondertussen gelukt om een de subset aan percelen op te halen. Dit was toch nog best een klusje want het is nog steeds vrij veel data. Ik was met name aan het stoeien met de GML-bestanden en dat die als punt werden geplot ipv polygon en dat het nog steeds veel data is waar je mee werkt. Maar met wat hulp van andere posts op dit forum is het me gelukt en hiermee kan ik verder. Overigens hebben we al de data van de meeste TBO’s, dus dat zit al goed :wink:

Ik ben zelf ook nog wel benieuwd naar de nauwkeurigheid van de twee methodes (dus tuin bepalen dmv subset percelen of afstand tot dichtstbijzijnde adres). Ik heb nog een datasetje van vorig jaar waar alles handmatig is gecheckt dus dat zou een mooie manier zien om te vergelijken wat het beste werkt. De resultaten daarvan kan ik hier ook delen, mocht dat interessant zijn voor anderen.

1 like

Bedankt voor de tip! Ik merk dat R over het algemeen beter werkt met grotere hoeveelheden data (ook al gebeurt dat allemaal in-memory) en blijft QGIS nog wel eens hangen.

Dat ligt helemaal aan de situatie. Neem dit stukje (screenshot BGT) bij mij in de buurt:
image

Die stukjes groen zijn openbaar groen, dat word onderhouden door de gemeente, en een jaar of wat geleden hebben ze de schuttingen van mensen die dergelijke stukjes bij hun tuin hadden getrokken ook weer weg laten halen. Is dus verantwoordelijkheid van de gemeente. Iemand ziet daar een Japanse Duizendknoop in staan, en maakt daar melding van, met een locatie die ook echt in het stukje groen valt. De huisnummers hier staan op dezelfde plek als het Verblijfsobject, en huisnummer 17 staat op ongeveer 9 meter afstand van dat stukje groen. Dus dat betekent dat in jouw test je minstens twee adressen terugkrijgt binnen een straal van 20 meter om de waarneming heen. Maar het is geen tuin. En dat kun je zien aande zwarte lijnen: dat is de Kadastrale kaart. Je ziet ook dat er in dat perceel waar het stukje groen in valt ook een straatnaam staat, dus dat perceel zou meedoen in de analyse zoals ik die voorstelde. En dan zou de waarneming dus buiten een tuin (of beter gezegd: binnen de openbare ruimte) vallen.

Uiteraard zul je ook situaties kunnen bedenken waar mijn methode de mist in gaat (dat is een gegeven :wink: ), maar ik denk dat dat er minder zullen zijn omdat het begrip “tuin” eigenlijk niet echt gedefinieerd is in kaartobjecten, en openbare ruimte gedefinieerd is op basis van zakelijke rechten die vele malen beter vastgelegd worden.

Overigens, maar dat terzijde: Ik zou ook waarnemingen die buiten de openbare ruimte vallen doorsturen naar de gemeente. Die mogen daar dan weliswaar niks doen, maar ze kunnen dan wel de eigenaar benaderen om die te vragen iets te doen (en eventueel daarbij hulp aanbieden).

1 like